Gedicht van stadsdichter Jeroen Kraakman
Donderdag 30 januari 2020 werden in Academiehuis Grote Kerk slachtoffers van de Holocaust herdacht. Tegelijkertijd was dit de opening van het lichtmonument van kunstenaar Daan Roosegaarde. Dit ‘Levenslicht’ monument herdenkt de Holocaust slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Naast Zwolle staan de levenslichten ook in 170 andere gemeenten in Nederland.
Vincent Robijn, directeur van Colllectie Overijssel, vertelde over de bijzondere foto die onlangs opgedoken is in zijn archief. Op de foto zie je hoe Nederlandse politiemannen in Zwolle een groep Joden wegbrengen naar een verzamelpunt, waarna ze richting Westerbork gaan. Het is voor het eerst dat een niet-Amsterdamse foto is opgedoken.
Onze stadsdichter Jeroen Kraakman, verwoordt de foto in het onderstaande gedicht.
Steeds
Steeds keren mijn ogen terug
naar vier vrouwen
vier Joodse vrouwen
deze vier Zwolse, Joodse vrouwen
ze lopen rechtop
dragen mooie jassen en handtassen
voor wie het zien wil
lijkt er wel een glimlach zichtbaar
geen enkel benul
van de gruwelijkheden in het vooruitzicht
geen weet van
reeds begonnen aan
de laatste reis
steeds keren mijn gedachten terug
naar vier vrouwen
in de kracht van hun leven
dochters, moeders, geliefden
niet onderweg naar de hel
maar dat was wel
waar ze terechtkwamen
steeds keren mijn gedachten ook
naar de politieagent
gewoon zijn plicht uitvoerend
wist hij wat hij deed?
wat wij, hier en nu, weten
was toen misschien onbekend
zou een mens, een man, een politieagent
moedwillig kunnen meewerken
aan het vergezellen van hen
ten dode opgeschreven
kan een mens zo onverschillig zijn
zo hard, zo koud, zo gevoelloos
steeds keren mijn gedachten terug
naar deze politieagent
en ik hoop, ik hoop, ik hoop
ik weet niet wat ik hoop
steeds keren mijn gedachten terug
naar vier vrouwen
studentes, een vrijgezellenfeestje
zomers op het plein
winters in de winkelstraten
kletsend, lachend
een politieagent, een vraag, een grapje
de agent begeleidt hen
niet naar de hel
niet hier, niet deze keer
en ik hoop, ik hoop
nooit meer.
Jeroen Kraakman. Stadsdichter Zwolle. 30.01.2020
Donderdag 30 januari 2020 werden in Academiehuis Grote Kerk slachtoffers van de Holocaust herdacht. Tegelijkertijd was dit de opening van het lichtmonument van kunstenaar Daan Roosegaarde. Dit ‘Levenslicht’ monument herdenkt de Holocaust slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Naast Zwolle staan de levenslichten ook in 170 andere gemeenten in Nederland.