Skip to main content

WO2 UITGELICHT: DIENSTPLICHTIG SOLDAAT GERARD VAN DORTH

Door: Sjaak Onderdelinden | Collectie Overijssel | MijnStadMijnDorp
Wij hebben natuurlijk alle aanleiding in mei 2020 “75 jaar vrijheid” te vieren. Maar dan is er evenveel aanleiding, ook stil te staan bij de oorlogsdagen van mei 1940, 80 jaar geleden. Want zonder oorlog en bezetting geen bevrijding.

gerard van dorthAl wilde Nederland de neutralistische traditie van de Eerste Wereldoorlog graag voortzetten, helemaal onverwacht kwam de Duitse overval op 10 mei 1940 niet. Maar het Nederlandse leger was maar zeer ten dele opgewassen tegen de Duitsers. Toch is er, verdeeld over het hele land, een paar dagen hard gevochten, van Kornwerderzand tot Maastricht en bij alle vliegvelden en bruggen. De Grebbeberg is een symbolische plaats voor die tegenstand geworden. Het misdadige bombardement op Rotterdam op 14 mei brak het militaire verzet en leidde tot de capitulatie.

In die vijf oorlogsdagen zijn (te) veel Nederlandse soldaten gesneuveld. Een van hen was de uit Zwolle afkomstige dienstplichtig soldaat Gerard van Dorth, geboren op 25 oktober 1915, gesneuveld op 11 mei 1940, 24 jaar oud dus. Hij maakte deel uit van het Tweede Regiment Wielrijders en was ingezet bij Hendrik Ido Ambacht ter verdediging van de brug over de Noord bij Alblasserdam. Ze waren met boten naar hun stelling gebracht in de Oude Bospolder, waren echter kansloos tegen het Duitse vuur, dat veel sterker was dan gedacht. In de avond van 11 mei werden de restanten van de groep krijgsgevangen gemaakt, maar het officiële Register van Nederlandse gesneuvelden vermeldt: Drie man waren vermist, zijnde de soldaten Boomert, Van Dorth en Rijkens. Deze eerste twee waren gesneuveld door een mortierinslag, althans hadden scherfwonden. Alle drie werden op 16 mei pas geborgen en daardoor op die datum als gesneuvelde geregistreerd, maar alle drie kwamen om op de 11e.

gerard van dorth 3

Monument op de begraafplaats van Hendrik Ido Ambacht met daarop de naam van Gerard van Dorth. Bron: Beeldbank Collectie Overijssel

Gerard van Dorth uit Zwolle is bijgezet op de Algemene Begraafplaats Waalhof te Hendrik Ido Ambacht. Bij de Oorlogsgraven Stichting werd zijn sneuveldatum geadministreerd op de datum dat het lichaam werd geborgen, 16 mei 1940. Die onzorgvuldigheid is nooit gecorrigeerd. Zo heeft hij administratief vijf dagen langer geleefd dan de trieste werkelijkheid.

gerard van dorth 4

Oorkonde verleend aan Gerard van Dorth die omgekomen is op 11 mei 1940 in Hendrik Ido Ambacht. Bron: Beeldbank Collectie Overijssel

gerard van dorth 1

Gerard van Dorth. Bron: Beeldbank Collectie Overijssel

Gerard van Dorth. Bron: Beeldbank Collectie Overijssel.