Door: Vera Leonhardt – Het beroemde boek ‘De Aanslag’ van de Nederlandse schrijver Harry Mulisch is opnieuw tot leven gebracht in een toneelstuk dat in februari van dit jaar in première ging. De voorstelling, met grote namen als hoofdrolspelers, is tot en met mei te zien in verschillende theaters in Nederland en komt op 15 april naar Schouwburg Odeon in Zwolle.
De Lichte Kwelling Theater speelt in 4 verschillende Zwolse wijken de gratis voorstelling ‘De Nacht van de 13e’ voor ouderen én kinderen van groep 7 en 8. Acteur/theatermakers Peter Vader en Toos Ligtenberg nemen het publiek mee naar de vroege ochtend van 13 april 1945 en de dag en nacht die daarop volgden in een interactieve vertelvoorstelling.
Burgemeester Arnold van Walsum in de meidagen van 1940
Stadsrondleidingen Zwolle neemt u op zaterdag 10 mei graag mee op een heel bijzondere tocht: naar het oude (deel van het) Stadhuis in Zwolle. En dan ook nog eens naar de geschiedenis die zich daar 85 jaar geleden afspeelde. Eén man wordt in het middelpunt gezet: burgemeester Arnoldus van Walsum, die op die dag in 1940 de Duitsers moest ‘ontvangen’ én leiding geven aan het bestuur van de stad.
Geen betere manier om te leren dan in de praktijk. Eerstejaars studenten van de opleiding Mediaredactie van Landstede MBO in Zwolle hebben in opdracht van de gemeente Zwolle een bijzondere krant gemaakt, helemaal in het teken van 80 jaar vrijheid.
Onder leiding van Jeroen Hulshof en op piano Nadine Eman brengt het Groot Mannenkoor Zwolle een prachtig Bevrijdingsconcert ten gehore op de dag dat Zwolle 80 jaar geleden bevrijd werd.
In zijn eentje trok de Canadese soldaat Léo Major in de nacht van 13 op 14 april 1945 Zwolle in voor een verkenning. De volgende dag rolden Canadese pantserwagens de stad in en dansten de Zwollenaren door de stad. We zijn bevrijd! Een nieuwe editie van ‘De Nacht van Leo Major’ met nieuwe verhalen en inzichten.
”Aanvankelijk wilden de nazi’s de joden isoleren en deporteren uit Europa, maar eind 1941 besloten zij tot de systematische uitroeiing van de joodse Europeanen. De eerste vernietigingskampen werden ingericht en in het voorjaar van 1942 kwam de industriële moord op gang.
Canadees militair Evert Melvin Nordstrom fotografeerde op 14 april 1945 kinderen op een Canadese tankwagen (Bren Gun Carrier) op het Grote Kerkplein.
Op 11 mei 1940 is deze boot gefotografeerd bij de Kampenpoortenbrug. Een dag eerder was de brug opgeblazen door het Nederlandse leger tijdens de Duitse inval.
Op de foto zijn bezoekers van de Centrale Keuken te zien. Vanwege voedseltekorten werd op 24 april 1941 deze voorziening geopend in de voormalige Eierhal op de Nieuwe Markt.
Een krijgsgevangen Duitse militair wordt tijdens de bevrijding van Zwolle voor het stadhuis in de Sassenstraat opgebracht door een Canadese militair.
Op 14 april 1945 werd Zwolle bevrijd. Op die dag was het overal feest in de stad. Canadese troepen verzamelden zich op de Grote Markt, toegejuicht door inwoners.
Zwolle is bevrijd! Deze foto is gemaakt op 14 april 1945. Voertuigen van de Canadese bevrijders van het Le Régiment de la Chaudière rijden via de Luttekestraat naar de Nieuwe Havenbrug.
Op een foto uit 1942 verkoopt iemand het NSB blad ‘Volk en Vaderland’ bij het Tandtechnisch laboratorium aan de Oude Vismarkt. Het blad bevatte nationaalsocialistische propaganda. Verkopers werden regelmatig lastiggevallen als protest tegen de berichtgeving.
Volk en Vaderland (vaak afgekort tot ‘VoVa’) was van 1933 tot 1945 het weekblad van de NSB, uitgegeven door de nationaalsocialistische uitgeverij Nenasu. Deze nationaalsocialistische uitgeverij was eigendom was van Anton Mussert, de leider van de NSB. Het weekblad fungeerde daarmee ook als zijn bron van inkomsten.
Locatie: Oude Vismarkt 42
Geüniformeerde leden van de NSB marcheren over de Grote Markt in Zwolle (datering 1941 – 1944). De NSB hield in Zwolle kantoor in het Kringhuis aan de Bloemendalstraat 11.
Canadese militairen van Le Régiment de la Chaudière staan op 14 april 1945 bij een verbindingsvoertuig op de Grote Markt.
Meerdere regimenten, waaronder 7th Reconnaissance Regiment (17th Duke of York’s Royal Canadian, Regina Rifles regiment, The Royal Winnipeg Rifles regiment, Régiment de la Chaudière, The Canadian Scottish regiment (Princess Mary’s) bevrijdden Zwolle. Bij de viering van 80 jaar Vrijheid is Geoff Osborne, kleinzoon van de militair in het midden, aanwezig.
Locatie: Grote Kerkplein
Op 14 april 1945 om 11 uur was Zwolle officieel bevrijd. Twee uur later luidden de kerkklokken en begon het feest.
De foto toont de drukke, met vlaggen versierde Diezerstraat. Franssprekende Canadezen trokken via Assendorp en Wipstrik de stad binnen.
Locatie: Diezerstraat
Aan het einde van de oorlog probeerden de geallieerden strategische doelen in ons land uit te schakelen om het Duitse leger te verzwakken.
Achter de façades van het straatbeeld van Zwolle, heeft zich tijdens de Tweede Wereldoorlog veel afgespeeld waar nu weinig meer van te zien is. Naarmate de tijd verstrijkt blijft er toch nog steeds nieuwe informatie boven water komen. Het onderzoek naar wat er zich toen heeft afgespeeld is eigenlijk nooit klaar.
Op 12 april 2025 trappen we het bevrijdingsweekend in Zwolle af op het Rodetorenplein met het Festival ‘Plein van de Vrijheid’. Het is dan bijna 80 jaar geleden dat de stad op 14 april werd bevrijd, en dat vieren we met een middag vol muziek, bijzondere ontmoetingen en indrukwekkende ervaringen.
Theater na de Dam | Zwolse Theaters | April 1945. Overijssel werd bevrijd. Canadese tanks reden door de straten, en mensen stonden met vlaggetjes langs de kant van de weg. Overal werd feest gevierd, maar is dat het enige verhaal wat we over de dag van de bevrijding kunnen vertellen?
De film WALTRAUD is gebaseerd op het waargebeurde levensverhaal van de Zwolse Waltraud Strelow (1933-2018) die als twaalfjarig meisje aan het eind van de tweede wereldoorlog op de vlucht slaat in een wereld die uit elkaar valt. Wij hebben haar belooft dit verhaal door te geven.
WALTRAUD speelt zich af aan het eind van de WOll. Ongewild is ze kind van de vijand. Fronten wisselen, mensen en groepen staan elkaar naar het leven. Culturen staan lijnrecht tegenover elkaar. Een twaalfjarig meisje probeert zich te redden en in leven te blijven. Ze wordt door Duitsland gesleept, op transport gezet naar Moskou, vlucht uit de trein die haar weg moet brengen en gaat op weg terug langs diezelfde spoorlijn. Ergens daar, aan het einde van de lijn ligt de vrijheid. Of ligt het verder?
Wat gebeurde er na de Tweede Wereldoorlog met Overijsselaars die werden verdacht van collaboratie? Het Centraal Archief van de Bijzondere Rechtspleging (CABR) in Den Haag bevat dossiers van bijna een half miljoen Nederlanders die werden verdacht van samenwerking met de Duitse bezetter. Ook Collectie Overijssel beheert een klein archief van de Bijzondere Rechtspleging.
Op donderdag 10 april 2025 om 20.00 uur is het precies tachtig jaar geleden dat verzetsman Philip Pander en negen andere gevangenen door de Duitse Sicherheitsdienst werden opgehaald in het Zwolse Huis van Bewaring om naar de oever van de IJssel te worden gereden voor hun executie. Vier dagen later werd Zwolle bevrijd. Tijdens deze lezing nemen Hans en Onno Blom je mee in de geschiedenis van (groot)vader Jan Blom en diens vriend Philip Pander.
Een foto zegt vaak meer dan duizend woorden. En dat geldt zeker voor de Tweede Wereldoorlog. Collectie Overijssel beheert honderden foto’s die gemaakt zijn tijdens de bezetting. De foto’s bieden een inkijkje in grote gebeurtenissen, maar ook in het dagelijks leven. Meer weten over onze beeldcollectie? Kom dan naar onze kennissessie op donderdag 27 maart bij ANNO Stadsmuseum!
In 2024 en 2025 vieren we dat de Tweede Wereldoorlog 80 jaar geleden ten einde kwam. In Nederland kregen we toen onze vrijheid terug, maar op veel plaatsen in de wereld wordt tot op de dag vandaag nog oorlog gevoerd. In een thematische presentatie van de Fundatie Collectie laten we de impact van de Tweede Wereldoorlog op de kunst zien aan de hand van twee aspecten: de vrijheid van kunst en de vrijheid van mensen. De tentoonstelling richt zich enerzijds op de kunstpolitiek van de nazis en anderzijds op het leven van Paul Citroen in de onderduik tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Deze wedstrijd (PEC Zwolle – FC Twente) wordt gespeeld op zondag 13 april om 14.30 uur in het MAC3PARK stadion.
Het Zwols Symfonie Orkest geeft op zaterdag 12 april het voorjaarsconcert 2025 in De Fontein in Zwolle. Het orkest werkt samen met dichter Bauke Vermaas in het programma Dichter bij Vrijheid. Op het programma staan vier klassieke topcomposities die invulling geven aan thema’s als strijd, onderdrukking en vrijheid.
Dit jaar organiseert Bevrijdingsfestival Overijssel in samenwerking met Provincie Overijssel de Vrijheidstour Overijssel: In Gesprek Over Vrijheid.
Dit jaar organiseert Bevrijdingsfestival Overijssel in samenwerking met Provincie Overijssel de Vrijheidstour Overijssel: In Gesprek Over Vrijheid.
