Auteur: admin

”Het belangrijkste deel van het Duitse bestuur over Nederland zetelde in het westen van het land. In elke provincie werden functionarissen benoemd, de zogeheten Beauftragten en Referenten, die toezicht hielden op het provinciale en gemeentelijke bestuur.

”In de vroege ochtend van 10 mei 1940 werden de Zwollenaren opgeschrikt door het geronk van Duitse vliegtuigen, geratel van machinegeweren en kanonnenvuur. De spanning die al sinds de zomer van 1939 heerste, kwam tot uitbarsting: Duitse legers vielen Nederland binnen zonder oorlogsverklaring.

“Op allerlei manieren was de bezetter aanwezig in het straatbeeld. Militairen waren op verschillende plekken in de stad gelegerd en liepen rond in de stad. Verder waren er gebouwen waar het Duitse gezag en zijn diensten zetelde, zoals dat van de Ortskommandant aan de Burgemeester Van Roijensingel, de Beauftragte en Sicherheitspolizei aan de Potgietersingel en de Duitse politie in de Emmastraat.

Mevr. Reinking-Jonxis I 79 jaar I Schoondochter van Jacob Johan Reinking (1901-1984), chirurg en fotograaf tijdens de Tweede Wereldoorlog I Juni 1943. ‘De lens van het fototoestel past precies door het knoopsgat’

”De bevrijding van Zwolle werd uitbundig gevierd: “De Canadezen worden met gejuich ontvangen, kortom Zwolle raakt in een feestroes”. Maar dat heugelijke feit betekende voor anderen de zekerheid dat ze hun geliefden nooit meer zouden zien.

Aan de P.C. Hooftstraat 18 in Zwolle woonden provinciaal ambtenaar Nico Noordhof, zijn vrouw Atie en haar vader. Principieel antinazistisch als zij waren gaven zij al vanaf eind 1941 onderdak aan joodse landgenoten. Zij hadden berekend dat er in hun huis plaats was voor zeven onderduikers.

In april 1945 rukten de geallieerde troepen op in Overijssel. Nadat Twente was bevrijd, trokken de bevrijders noord- en westwaarts. Op 6 april werden Hardenberg, Gramsbergen en Den Ham bevrijd en werden in Dedemsvaart de eerste geallieerde tanks gezien.

”Nieuwsgierig sloegen de bewoners van Groot Wezenland 8 gade wat er voor hun huis gebeurde. Het was 14 april 1945, de dag van de bevrijding van Zwolle. Een vijftal bewapende Canadese soldaten liep richting de Zwolse binnenstad. Ze behoorden bij een in Ittersum gelegerd regiment dat de dag ervoor naar de stad was opgerukt.

In de vroege ochtend van 10 mei 1940 waren de spoorbrug en de tien jaar oude verkeersbrug over de IJssel opgeblazen om de Duitse opmars te hinderen. Het verkeer over de IJssel vond weer per ouderwetse pont plaats, zoals dat ook in de eeuwen voor 1930 gebeurde. De herbouw van de verkeersbrug duurde tot en met januari 1943.

Na de invasie van 6 juni 1944 (D-Day) rukten de geallieerde legers snel op van de stranden in Normandië. Op 25 augustus werd Parijs bevrijd en begon de opmars naar het noorden.

De strijd tussen het verzet en de Duitse bezetter verhardde zich de laatste oorlogsmaanden, vooral na de invasie van de geallieerden in Normandië in de zomer van 1944. Op verzetsdaden volgden represailles. Een bekend voorbeeld is het wegvoeren van 600 mannen uit Putten begin oktober 1944 na een aanslag op Duitse militairen.

In september 1944 kan Roelof Horreüs de Haas zijn vak als biologieleraar niet meer uitoefenen. De Duitse bezetter heeft het Zwolse gymnasium waar hij werkt, gevorderd.